مکانیسم اثر: شیر خشت بدست آمده از گیاه کوتوناستر حاوی مانیتول، ساکارز، دکستروز، فروکتوز و پلی ساکاریدهای متعدد می باشد میزان مانیتول شیرخشت حدود۴۰ تا ۶۰ درصد می باشد.جذب خوراکی مانیتول از دستگاه گوارش خیلی جزئی است و در روده باعث اسهال اسموتیک می شود این خاصیت مانیتول موجود در شیر خشت احتمالاً باعث می شود ایزومرهای نوری و ساختمانی بیلی روبین که تحت تأثیر نور ایجاد شده یا از طریق چرخه متابولیسم هم وارد روده شده، از طریق مدفوع دفع شود در نتیجه باعث کاهش سطح سرمی بیلی روبین شود.

موارد مصرف: درمان کمکی زردی نوزادان و موارد مشابه که بیلی روبین خون بالا رفته باشد می توان استفاده کرد. همچنین بیلی ناستر دارای اثر ملینی میباشد و در درمان یبوست اطفال و بزرگسالان مصرف می شود.
مصرف همراه با سایر داروها: می تواند همراه داروهای مورد استفاده در زردی نوزادان مانند فنوباربیتال یا سایر داروها استفاده شود. قطره بیلی ناستر همراه نور درمانی اثر مضاعف دارد و به پایین آمدن بیلی روبین خون کمک می کند.

هشدار: به دلیل ایجاد اسهال اسموتیک در نوزادان، به مادران توصیه میشود فواصل شیر دادن را کمتر کنند.عوارض جانبی: ایجاد اسهال، نفخ ، صدا در شکم

تجویز و دوز مصرف: به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن، ۳ تا ۵ قطره ۳ بار در روز تجویز می شود.
تذکرات: زردی نیاز به مراقبت پزشکی دارد و قطره خوراکی بیلی ناستر تنها درمان کمکی زردی می باشد.
کاربرد قطره خوراکی بیلی ناستر به همراه نور درمانی باعث می شود نیازی به تعویض خون یا تجویز داروهای دیگرنباشد و منجر به کاهش مدت زمان بستری شدن نوزاد در بیمارستان می گردد.

استامینوفن زمانی عمومیت پیدا کرد که رابطه بین آسپرین و بیماری نادری در کودکان- که خون، کبد و مغز را تحت تأثیر کشنده قرار می دهد- مورد توجه قرار گرفت.
● استفاده بیش از حد( overdose)
شاید تا اندازه ای در دسترس بودن داروی استامینوفن بیش از هر داروی دیگری موجب اوردوز (overdose) و مرگ ناشی از آن است. این دارو معمولاً انتخاب جوانان برای خودکشی نیز هست. موارد دیگر نیز زمانی اتفاق می افتد که افراد سمی بودن استامینوفن را ناچیز می شمارند و یا این که از آن آگاه نیستند.

استامینوفن می تواند هم در کودکان و هم در بزرگسالان به کبد آسیب برساند. اشخاصی که برحسب عادت الکل می نوشند نیز بیش از دیگران در خطر آسیب کبد در اثر استفاده از استامینوفن هستند.
● خطرات آسیب به کبد
شما بدون کبد نمی توانید زنده بمانید. کبد برای کمک به هضم غذای شما، صفرا تولید می کند و فاکتورهای لختگی خون را می سازد که وقتی انگشتتان را می برید، خون را بند می آورند. کبد، انرژی و اندوخته آهن را نیز ذخیره می کند و بسیاری از داروها و مواد شیمیایی که وارد جریان خون شما می شوند را تجزیه می کند.

استامینوفن بیش از حد، توانایی کبد را در به عمل آوردن بدون خطر دارو، زیاد می کند. محصول فرعی این فرآیند، سمی است و هم به کبد آسیب می رساند و هم می تواند نقص کلیه را به دنبال داشته باشد. اوردوز شدید می تواند مرگ آور باشد. خوشبختانه پادزهری نیز به نام (AC) وجود دارد که باید هشت تا ده ساعت بعد از استفاده بیش از حد استامینوفن، استفاده شود.
● اوردوز چه طور اتفاق می افتد؟
موارد شدید اوردوز استامینوفن زمانی اتفاق می افتد که والدین سهواً مقدار بیشتری از دارو را به کودک می دهند. علایم اوردوز یعنی دل درد، تهوع و استفراغ که معمولاً در اثر بسیاری از بیماری ها نیز رخ می دهند، غالباً آنقدر آشکار نیستند که شما بفهمید فرزندتان به معالجه فوری نیاز دارد. والدین ممکن است در مقدار دارویی که به کودک می دهند، اشتباه های متنوعی کنند.

گاهی وقتی از نتیجه دادن مقدار توصیه شده دارو راضی نیستند، تصمیم می گیرند که مقدار بیشتری استفاده کنند. بعضی والدین هم قرص های بزرگسالان را به اشتباه به کودکان می دهند.

همان طور که حالت های مختلفی برای داروی کودکان در نظر گرفته شده، مقدار دارو نیز برای آنها متفاوت است. برای مثال، فرمولاسیون یک قرص مخصوص کودکان، سه برابر غلیظ تر از شربتی است که معمولاً به کودکانی داده می شود که هنوز تاتی می کنند. به آسانی دیده شده که والدین گرفتار ممکن است فرض کنند که هر دوی این مواد مقدار یکسانی دارو در خود دارند.

اما جانشین کردن شربت با قرص یعنی سه برابر آنچه که باید، دارو مصرف می شود. بسیاری از داروهای مربوط به سرماخوردگی نیز حاوی مقداری استامینوفن هستند، بنابر این ممکن است والدین کاملاً اتفاقی موجب اوردوز شوند، یعنی در کنار داروهای ضد سرماخوردگی، استامینوفن نیز به کودک بدهند.
● کنجکاوی های خطرناک
اوردوز ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که بچه ها (خصوصاً کودکانی که تاتی می کنند) طی کنجکاوی های غیرمجازشان در کمد داروها یا کیف مادرشان، با دارو برخورد می کنند و ممکن است آن را با شکلات یا آب میوه اشتباه بگیرند. این اتفاق خصوصاً زمانی خطرناک است که دارویی که کودک می یابد، استامینوفن مخصوص بزرگسالان باشد.

قرص های مخصوص بزرگسالان حاوی ۳۲۵ یا ۵۰۰ میلی گرم استامینوفن هستند، در حالی که قرص های کودک حاوی ۸۰ یا ۱۶۰ میلی گرم از این دارو هستند. خوشبختانه در این اکتشاف ها، معمولاً توجه کودکان به شربت ها جلب می شود. در این موارد به ندرت کودکی آنقدر از دارو می نوشد که برای او خطرناک باشد و به کبدش صدمه بزند.
● حد مجاز چه مقدار است؟
عوامل بسیاری، مانند سن کودک، مشخص می کند که چه مقدار از دارو و استفاده بیش از حد آن می تواند به کبد صدمه بزند. برای مثال، کودکان زیر ۵ سال نسبت به بزرگسالان و کودکان دیگر به آسیب کبد کمتر حساسند. مقدار غذای موجود در معده کودک نیز عامل دیگری است.

برای تخمین میزان خطر، پزشکان وزن کودک را و مقدار استامینوفنی را که بلعیده باید بدانند. (برحسب کیلوگرم و میلی گرم). به طور کلی اگر کودک به ازای هر کیلوگرم وزنش، ۱۵ میلی گرم استامینوفن اضافی مصرف کرده باشد، پزشکان درمان اورژانسی را توصیه می کنند.
● بیشر از دستور پزشک، به کودک دارو ندهید
استامینوفن زمانی یک داروی بی خطر و مؤثر است که آن را همان مقدار که توصیه شده، مصرف کنید. برچسب روی دارو را با دقت بخوانید و بیش از آنچه که به شما گفته شده، به کودک دارو ندهید. اگر دارویی را به راحتی و بدون نسخه می توان خرید، بدان معنی نیست که اصلاً نمی تواند به کودک شما صدمه بزند.

با این همه،آنچه به شدت دانشمندان را نگران کرده است، بی اثر شدن آنتی بیوتیک ها در درمان برخی از بیماری های عفونی است.

به دنبال مطالعات انجام شده برای یافتن علت این مساله مهم، یکی از دلایل قطعی ثابت شده، عبارت است از پیدایش مقاومت تعدادی از عوامل عفونی به آنتی بیوتیک های موجود. میکروب ها با ایجاد ژن مقاوم در برابر آنتی بیوتیک ها، این مقاومت را از نسلی به نسل دیگر منتقل می کنند و حتی به صورت شایع این ژن از یک گونه میکروبی به گونه دیگری انتقال می یابد.

اینجاست که با وجود تجویز آنتی بیوتیک در مقادیر بالا، نتیجه ای حاصل نمی شود و عفونت پایدار می ماند. در اصل میکروب یاد می گیرد که چگونه خود را در برابر آنتی بیوتیک ها محافظت کند و چطور آن را خنثی و بی اثر کند.

به همین دلیل است که تشخیص درست و به موقع برای استفاده از آنتی بیوتیک ها یکی از هنرهای پزشکان است تا بیمار با مصرف کمترین تعداد آنتی بیوتیک، بهبود کامل بیابد.

متاسفانه برخی از هموطنان عزیز معتقدند که مثلاً باید برای هر گلو درد یا دندان درد حتماً از این دسته ی دارویی استفاده کنند و گاه تا حدی جلو می روند که حتی به داروی خوراکی بسنده نمی کنند و فقط و فقط داروی تزریقی را علاج دردشان می دانند.

حال اگر پزشک در برابر این خواسته ی آنها مقاومت کند، آن قدر پزشک خود را عوض می کنند تا سرانجام به مقصودشان برسند.

جالب است بدانید که بیشتر گلودردها و سرماخوردگی ها در فصول مختلف سال، نیاز به درمان با آنتی بیوتیک ندارند. در اصل این دسته دارویی نیز مثل همه داروهای دیگر عوارضی دارند. در حقیقت تنها در زمان احتیاج و نیاز است که تجویز آنها به صلاح است، (حتی اگر مختصر عوارضی هم ایجاد کند)، ولی وقتی بدن برای مقابله با بیماری نیازی به آنتی بیوتیک ندارد، قبول خطر عوارض آنها، منطقی نیست.

شاید هم بعضی از عزیزان نگران انواع خاصی از سرماخوردگی ها هستند که می تواند نهایتاً در صورت درمان نشدن به بیماری تب روماتیسمی منجر شود.

خبر خوش برای شما این است که در بیشتر موارد، می توان میان این نوع سرماخوردگی با سایر انواع تفاوت گذاشت و نباید نگران چنین امری بود، در غیر این صورت مصرف گسترده و بی رویه آنتی بیوتیک ها در کشور موجب ایجاد گونه های مقاوم و خطرناک از میکروب ها می شود که چه بسا درمانی برای آنها موجود نباشد.

پس بهتر است تصمیم گیری برای مصرف کردن یا نکردن این داروها را بر عهده پزشک معالج خود بگذارید تا از ایجاد خطر ذکر شده در آینده جلوگیری شود.

به خاطر داشته باشید که در غیر این صورت ممکن است خود شما در آینده قربانی گونه های میکروبی مقاوم به درمان شوید.