سردرد یکی از مشکلات متداول در کودکان است. البته شیوع آن به اندازه بزرگسالان نیست. با قاطعیّت می‌توان گفت که سردرد از شکایات نسبتاً شایع کودکان در مطب پزشکان عمومی و اطفال است و ۹۰درصد کودکان سنین مدرسه، سردرد را تجربه کرده‌اند. سردرد به علت تحریک اعصاب حسی در داخل جمجمه (مثل اعصاب حسی پرده‌های مغز، شریان‌های بزرگ مغزی و وریدهای مغزی) و یا تحریک اعصاب حسی در خارج از جمجمه (مثل استخوان جمجمه، حلق، چشم، سینوس‌های صورت، گوش، دندان، و عضلات سر و گردن) ایجاد می‌شود. به طور کلی، علل سردرد در کودکان به دو دسته تقسیم می‌شوند. الف ـ سردرد اولیه که در این حالت بیمار به غیر از درد سر، بیماری دیگری ندارد. ب ـ سردرد ثانویه که در این حالت بیمار مشکل دیگری مثل فشار خون بالا، تومور مغزی و در موارد بسیار نادری مننژیت (عفونت پرده‌های مغز) و یا تجمع مایع مغزی به میزان زیاد دارد. شایع‌ترین علت سردرد در موارد مراجعه به درمانگاه‌های اطفال، ابتلا به عفونت‌های ویروسی و عفونت‌های تنفسی بوده و در کل می‌توان گفت که شایع‌ترین علت سردرد در کودکان بیماری‌های عفونی و مسائل روحی روانی است.

در کودکان سردرد به صورت‌های زیر دیده می‌شود:

الف ـ به صورت حاد (سریع و ناگهانی)، مثل ضربه به سر و خونریزی ناگهانی زیر پرده‌های مغز

ب ـ به صورت حاد و تکرار شونده، مثل میگرن

ج ـ به صورت مزمن و طولانی ولی غیرپیشرونده، مثل سردرد ناشی از افسردگی و تنشی

د ـ‌ به صورت مزمن و پیشرونده (بدتر‌شونده) مثل تومور مغز.

میگرن: میگرن در واقع همان سردردهای حاد تکرارشونده است. در اغلب موارد کمتر از ۲۴ ساعت طول می‌کشد ولی گاهی اوقات تا ۴۸ ساعت هم ادامه می‌یابد. این نوع سردرد بیشتر یکطرفه بوده و بیمار در سر خود احساس ضربان می‌کند. علاوه بر این برخی علائم دیگر مانند تهوع و استفراغ، سرگیجه، دل‌درد، دیدن جرقه‌های نورانی و یا حساسیت به نور و بو هم ممکن است دیده شود. حدود ۵درصد کودکان و ۱۰درصد نوجوانان مبتلا به میگرن هستند. در بعضی از منابع ذکر شده است که حتی شیرخواران یک ساله هم ممکن است به میگرن مبتلا باشند ولی چون بیشتر کودکان قادر به توصیف بیماری خودشان نیستند، تشخیص داده نمی‌شوند. بعضی نشانه‌ها در دوران کودکی می‌تواند پیش‌بینی‌کننده ایجاد میگرن در سنین نوجوانی و بزرگسالی باشد که شامل: الف ـ سرگیجه‌های ناگهانی دوران شیرخواری ب ـ بعضی از انواع حملات لرزشی در سر، شانه‌ها و یا دست، در شیرخواران و کودکان

ج ـ دل‌دردهای گاهگاهی است.

با اینکه راه قطعی برای پیشگیری از حملات میگرن وجود ندارد، ولی توصیه‌های درمانی که به مقدار زیادی می‌توانند باعث جلوگیری از بروز حمله شوند، رعایت این موارد می‌باشند:

* یک برنامه خواب منظم برای کودکتان ترتیب دهید.

* از عواملی که باعث افزایش استرس کودک می‌شوند پرهیز کنید.

* از فعالیت‌های بیش از حد کودک، جلوگیری کنید.

* ورزش‌های منظم و مکرر برای کودک ترتیب دهید.

* او را از مصرف بعضی مواد غذایی مثل شکلات، سوسیس و کالباس، پنیر، نوشابه‌های گازدار، انواع مغزها و مواد غذایی محرک پرهیز دهید.

* کودک را در معرض دود سیگار یا مونواکسید کربن قرار ندهید.

سردرد در اکثر مواقع با استراحت در اتاق کم‌نور، برطرف می‌شود. به طور کلی اگر تعداد حملات سردرد کمتر از دو تا سه نوبت در ماه می‌باشد، فقط باید با رعایت موارد ذکرشده در بالا، و حداکثر استفاده از یک مسکن ساده، می‌توان آن را برطرف کرد. ولی اگر تعداد حملات بیمار بیشتر از این باشد، و منجر به غیبت زیاد بیمار از مدرسه و یا کاهش فعالیت‌های طبیعی کودک شود، باید تحت‌نظر پزشک، از درمان دارویی مداوم که به طور متوسط حدود شش ماه تا یک سال طول می‌کشد استفاده کرد. سردردهای تنشنی: در کودکان این نوع سردرد نسبت به سردرد میگرنی، شیوع نسبتاً کم‌تری دارد. منشأ درد مربوط به عضلات سر است و کودک در اغلب موارد از یک درد مبهم و فشارنده در قسمت جلو، بالا و اطراف سر شکایت می‌کند. برخلاف میگرن، گرسنگی و تغییر الگوی خواب در آن تأثیر ندارد. ولی احتمالاً افسردگی از عوامل تشدیدکننده آن است. این نوع سردردها ممکن است چندین روز طول بکشد، ولی برخلاف میگرن شدت آن زیاد نیست. درمان این نوع سردردها بیشتر با روان‌درمانی و ورزش و ریلاکسیشن است. نکاتی که باید در معاینه بیماران مبتلا به سردرد درنظر گرفت شامل: تب، فشارخون، لکه‌های قهوه‌ای روی پوست، قد کوتاه و درد در نواحی خاصی از جمجمه بوده و گرفتن نوار مغزی اگرچه در سردرد ارزش کمی دارد و در حدود ۹درصد بیماران ممکن است امواج غیرطبیعی در نوار مغز داشته باشند که البته این مربوط به علت زمینه‌ای سردرد نیست و این دسته از بیماران نیاز به داروی ضدتشنج ندارند.

 درمان : معمولا داروهای خوراکی به دلیل عوارضی که بر دیگر اعضای بدن دارد مثل کاهش ترشح بزاق که سبب خشکی دهان فرد می شود، کاهش تحرکات روده ای که منجر به یبوست می شود و فشار به داخل چشم که منجر به آب سیاه گلوکوم می شود تجویز نمی شوند.
داروهای موضعی حاوی آلومینیوم کلراید اولین درمان این بیماری محسوب می شود که معمولا از غلظت پایین شروع به درمان می کنیم که فرد بایستی این داروها را شبانه به کف دست های خود بمالد و در صورت جواب ندادن، غلظت داروها بالاتر تجویز می شود.
در روش  Iontophoresis که شامل عبور جریان الکتریسیته از پوست است این جریان را به غدد عرق کف دست و یا پا انتقال می دهند.
در صورتی که بیمار با روش های قبل بهبودنیابد مرحله سوم برای درمان که تزریق آمپول بوتاکس به کف دست بیمار است شروع می شود که به مدت ۶ ماه تعریق کف دست بیمار کاهش پیدا می کند. همچنین پرهزینه بودن و کاهش قدرت عضلانی در ناحیه دست بیمار از عوارض این روش محسوب می شود.

اگر نتوانیم از همین حالا و در همین سن پیشگیری کنیم با گذشت زمان تغییر عادت‌ها به مرور سخت‌تر می‌شود.

کودکان و نوجوانان به خاطر شرایط سنی ویژه‌ای که دارند و با توجه به نیازهای بدنی‌شان قادر به پیروی از رژیم‌های غذایی محدود کننده و محروم کننده نیستند و تجربه ثابت کرده که رژیم علاوه بر عوارضی که می‌تواند برای کودک شما از لحاظ نقص رشد و کمبود مواد مغذی داشته باشد، بیشتر باعث ایجاد حالت دافعه و دلزدگی از لاغر شدن می‌گردد و هر گونه سخت‌گیری بیش از حد تنها نتیجه عکس خواهد‌داشت.

ما نمی‌توانیم شرایط جامعه بیرونی را تغییر دهیم، با فست‌فودها، هله‌هوله‌ها، کامپیوتر و تلویزیون بجنگیم و آنها را از دور و بر فرزندمان دور کنیم. تنها کاری که از دست ما برمی‌آید این است که از ابتدا روش‌های تغذیه سالم و درست تصمیم گرفتن را به او یاد بدهیم تا برایش به عادت تبدیل شود. مطمئن باشید عادت‌هایی که تدریجی برایش جا افتاده و در مدت طولانی انجامشان داده همیشه با او خواهند بود و زمانی که از خانه خارج می‌شود هم همراه او می‌روند.

همراهی خانواده و شناخت روش درست در این بین برای کمک به فرزندتان از اهمیت زیادی برخوردار است.

حس مسئولیت والدین در قبال فرزندان غیر قابل انکار است و شما مسلماً در فراهم آوردن هر گونه امکانات و وسایل رفاهی برای آنها از هیچ تلاشی دریغ نمی‌کنید، چه بسا پیش آمدن کوچکترین ناراحتی و بیماری برای عزیزانتان شما را چنان نگران می‌کند که برای رفع آن حاضرید خود را به آب و آتش بزنید اما با بی‌توجهی نسبت به شیوه تغذیه و اضافه‌وزن آنها و گذشتن از کنار این موضوع و ساده انگاشتن قضیه، فرزندان خود را در معرض ابتلا به هولناکترین بیماری‌ها در آینده نه‌ چندان دور قرار می‌دهید!علل اضافه وزن و چاقی در کودکان

÷ عوامل مربوط به ژنتیک و ارث: خطر ابتلا به اضافه وزن و چاقی در کودکانی که والدین چاق دارند و یا از مادران دیابتی متولد می‌شوند، بیشتر از سایر کودکان است. کودکانی که یکی از والدینشان چاق است حتی با حفظ وزن ایده‌ ال، در معرض اضافه وزن و چاقی دوران نوجوانی و جوانی هستند.

÷ عوامل مربوط به محیط و شیوه زندگی: شامل رفتارهای غذایی نامناسب مانند عادت به مصرف غذاهای پرکالری، غذاهای آماده و رستورانی، تنقلات کم ارزش و غذاهای پرچرب زمینه ساز ابتلا به اضافه وزن و چاقی هستند. در دسترس بودن غذاهای پرکالری در محیط کودک مانند خانه، ‌مهد کودک، مدرسه و محل‌های بازی و تفریح، سبب تشویق کودک به مصرف این مواد و در نتیجه اضافه وزن و چاقی می‌شود.

÷ بی تحرکی کودکان: کاهش فعالیت بدنی (استفاده بیش از حد از کامپیوتر، تماشای تلویزیون به مدت طولانی و …) و کاهش فرصت‌های بازی در خارج از منزل موجب می‌شود تا بخشی از انرژی دریافتی از مواد غذایی در بدن به صورت چربی تجمع پیدا کرده و سبب اضافه وزن و چاقی شود. توجه کنید کودکانی که ۵ ساعت در روز تلویزیون تماشا می‌کنند، ۵ برابر بیشتر از سایر کودکان به اضافه وزن و چاقی مبتلا می‌شوند. الگوی زندگی امروزی از فعالیت بدنی آدمها بسیار کاسته است و تلویزیون، کامپیوتر، بازیهای ویدوئویی، جایگزین بازیهای کودکان و فعالیت بدنی آنها شده است .

مشکلات ناشی از اضافه وزن و چاقی در کودکان

÷ افزایش میزان ابتلا بیماری‌های متعدد شامل بیماری‌های قلبی و عروقی، دیابت، فشار خون بالا، افزایش چربی‌های مضر خون، بیماری‌های کبدی و بیماری‌های تنفسی.

÷ یکی از اثرات مهم داشتن اضافه وزن در کودکان، کاهش اعتماد به نفس و گوشه گیری و دپرسیون در آنها است چرا که آنها مانند همسالان خود نمی توانند در بازیهای گروهی موفق باشند و حتی از سوی همسالان خود مورد تمسخر واقع می شوند.  ÷ بروز اضافه وزن و چاقی در بزرگسالی، کودکان چاق امروز بزرگسالان چاق آینده خواهند بود.

پیروی از یک رژیم غذایی سالم راهی مناسب برای مقابله با چاقی و اضافه وزن 

÷ فرزندانتان را آموزش دهید به هنگام گرسنه شدن و به آهستگی غذا بخورند .

÷ تا آنجا که ممکن است افراد خانواده سعی کنند با هم غذا بخورند . این کار سبب می شود که خانواده بتواند نقش مناسبی در آموزش روش های تغذیه سالم به فرزندان داشته باشد.

÷ از اجبار کردن افراد خانواده به خوردن یک غذای خاص پرهیز کنید. هیچگاه برای فرزندانتان برنامه غذایی اجباری تعیین نکنید.

÷ مقدار چربی و کالری مصرفی را بدقت چک کنید. غذاهای پرچربی بدلیل کالری بالای چربی احتمال چاقی و بسیاری از بیماریها را زیاد می کند .

÷ از غذا و خوردنی ها به عنوان پاداش برای کودکانتان استفاده نکنید. شکلات و شیرینی پاداش های مناسبی برای فرزندان شما نیستند.

÷ منع غذا و خوردن را به عنوان تنبیه کودکتان بکار نبرید.

÷ اکثر نوشیدنی ها حاوی مقادیر زیادی شکر ،  مواد افزودنی و رنگهای شیمیایی هستند و مواد مغذی چندانی ندارند. کودکان می باید تشویق به خوردن آب و شیر شوند . بهتر است از سایر نوشیدنی ها بدلیل مواد افزودنی پرهیز شود .

÷ به آنچه به عنوان چاشت یا میان وعده  می خورید دقت داشته باشید. چرا که  همان حجم کم غذا اغلب اوقات بسیار پرکالری است و موجبات چاقی رافراهم میکند. تحقیقات نشان داده که میزان کالری دریافتی از میان وعده ها طی ۳۰ سال گذشته به مقدار قابل توجهی افزایش یافته است.

÷ مصرف غذاهای فیبردار مانند نان سبوس‌دار (نان سنگک)، بیسکویت سبوس‌دار، خشکبار و میوه‌های خشک، میوه‌ها و سبزی‌های خام و انواع آجیل را به وعده و میان وعده های خود اضافه کنید.

÷ یخچالتان را با غذاهای کم چرب، شیر کم چرب، میوه جات تازه پرکنیدو سعی کنید روزانه میوه جات و سبزیجات را به اندازه کافی مصرف کنید.

÷ از خوردن غذا به هنگام تماشای تلویزیون پرهیز کنید .

÷ صبحانه یک وعده غذایی مهم و شاید مهمترین وعده غذایی به شمار می رود . یک روز خوب با صبحانه خوب شروع می شود. داشتن صبحانه کافی و سالم به داشتن یک وزن متعادل و مناسب کمک زیادی می کند .

÷ رژیم غذایی فرزندتان می باید از لحاظ مواد غذایی لازم برای رشد کودکتان کامل و مطمئن باشد. رژیم غذایی کودکتان باید سرشار از ویتامین ها ، پروتئین ها و مواد معدنی باشد . کاهش وزن تنها متوجه کم کردن مقدار کالری ( انرژی ) غذا است نه کم کردن مواد غذایی ضروری.

فعالیت بدنی در پیشگیری و درمان چاقی موثر است.

÷ فعال و شاداب باشید . توصیه می شود که بزرگسالان حداقل روزی ۳۰ دقیقه و کودکان ۶۰ دقیقه فعالیت بدنی متوسط داشته باشند. برای آنانکه می خواهند اضافه وزنشان را کاهش دهند یا از اضافه شدن وزنشان جلوگیری کنند فعالیت بدنی بیشتری توصیه می شود .

÷ خانواده ها می باید برای فعالیت بدنی فرزندانشان برنامه ای لذت بخش و قابل اجرا تهیه کنند. تا همه اعضای خانواده بدون غفلت به ورزش و شادی بپردازند .

÷ خانواده ها می باید محیط امن برای فرزندان و دوستانشان فراهم کنند تا بتواند با خیال راحت با هم بازی کنند. بازیهای دسته جمعی و نیز شنا و دوچرخه سواری و اسکیت توصیه می شود.

÷ خانواده ها می باید بر روی فعالیت های نشسته فرزندانشان نظارت داشته باشند .آنها می باید دیدن تلویزیون ، بازیهای کامپیوتری و … را محدود کنند. تماشای تلویزیون را به روزی کمتر از ۲ ساعت محدود کنید. بازی های کامپیوتری که با فعالیت بدنی همراه است انجام دهید.

اگزما در کودکان بسیار رایج است و ۲۰ درصد از نوزادان و یا کودکان خردسال به آن مبتلا هستند.علت دقیق اگزما مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد که ناشی از ناتوانی سیستم ایمنی بدن باشد.اگزماعبارتست از ضایعات پوستی خارش دار که باقرمزی پوسته ریزی گاهی ترشح وگاهی با ضخیم شدن وگاهی با نازک شدن پوست همراه است.اگزما انواع مختلف دارد.یک نوع آن آتوپیک درماتیت یا اگزمای سرشتی نام دارد.آتوپیک درماتیت یا اگزمای سرشتی معمولاً دربچه دیده میشود.بیست درصد از بچه ها مبتلا به این بیماری هستند.درحالیکه یک تا سه درصدبزرگسالان به این بیماری مبتلاهستند. بیشتر از ۶۰% موارداین بیماری قبل از سال اول زندگی شروع میشود. اولین علائم بیماری معمولاًاز دوماهگی به بعد آغاز میشود.معمولاً اولین علائم درصورت وگونه ها (لپ قرمز) شروع شده وبعد ممکن است دیگر نواحی مثل ارنج و زانوها،باسن وتنه گرفتارشود.معمولاٌاکثربیماران تادوسالگی بهبود میابند. بندرت ممکن است ازسن بلوغ به بعد شروع شود. مشخصه بارز پوست این بچه ها خشکی منتشر پوست است.قسمتهائی ازپوست قرمز ملتهب و ترشح دار شده و خارش شدید پیدا میکند. این نواحی خارش دار ممکن است محدودبه یک ناحیه مثلا گونه ها یامنتشر در سرتاسر بدن باشند.معمولاً یکی یا هردو والدین سابقه این بیماری را دارند.این یک بیماری مزمن و طولانی است.بچه آرام وقرار ندارد مرتب خودش را می خاراند.این مسئله روی اعصاب والدین اثر منفی گذاشته وآنهارا دچاراسترس میکند.خود این استرس والدین باعث تشدید بیماری در بچه میشود. پس قبل از هرچیز والدین باید آرامش خودراحفظ کنند.برای درمان بیماری بایدبدانند که دوره درمان طولانی است و باید خودرا با این مسئله تطبیق دهند.البته این بیماری به راحتی درمان میشود.اما ضایعات پوستی به راحتی نیز عود میکنند.برای جلوگیری از عودبیماری مهمترین مسئله نرم نگه داشتن پوست بچه است.برای نرم نگه داشتن پوست کودک ۲ کار اساسی لازم است : اول استفاده ازشوینده های ملایم درحمام ودوم استفاده ازکرم های نرم کننده مناسب بلافاصله بعداز حمام . حمام این بچه ها باید کوتاه باشد.ازآب ولرم استفاده شود.بعدازحمام پوست به آرامی و با نرمی خشک شود.(حوله را محکم روی پوست بچه نکشید)قبل از اینکه رطوبت پوست از بین برود کرم مرطوب کننده مناسب که توسط متخصص  تجویزشده بمالید. اگرمالیدن کرم مرطوب کننده با ماساژ پوست همراه شود بهتر است. وقتی نواحی از پوست قرمز ملتهب وخارش دار میشوند باید دارو استفاده شود. البته راحتترین ودردسترس ترین دارو برای کنترل ضایعات پوستی پمادهای کورتونی است.بهتر است این پمادها زیر نظر متخصص  مصرف شوند.زیرا این پمادها دارای عوارض هستند.عوارض این داروها زیر نظر متخصص  قابل مدیریت وپیشگری است.بخصوص اینکه لازم است از این داروها بمدت طولانی استفاده شود.همچنین پمادهای غیرکورتونی هم وجودارند.بخاطر قیمت بسیار بالای آنها وهمچنین دلایل دیگر فقط درشرایطی که مجبور باشیم استفاده میکنیم. در تعدادی از کودکان مبتلا به اتوپیک درماتیت برخی غذاها ممکن است منجر به تشدید ضایعات اگزمائی شوند.شایعترین اینها سفیده تخم مرغ،شیرگاو وفراوردههای آن ،انواع آجیل وخشکبار، شکلات وحلزون صدفدار که مورد اخیر در ایران چندان مصرف ندارد.این غذاها ممکن است باعث تشدید ضایعات اگزمائی شوند.یعنی اینها عامل اصلی ایجاد بیماری نیستند.نکته مهم اینکه کودک درسن رشد نباید محدودیت غذائی بدون دلیل ایجادکرد. لباس پشمی لباس با الیاف مصنوعی ،گردوخاک،برخی فلزات جواهرالات و بدلیجات وهمچنین برخی کرمها ولوسیونها که حاوی عطر وموادنگهدارنده باشند ممکن است منجر به تشدید ضایعات شوند.باید تاحد امکان از این موارد دوری کرد.  تشخیص این بیماری برمبنای مشاهدات بالینی و معاینه پزشک متخصص  می باشد. بیماری آتوپیک درماتیت یا اگزمای سرشتی طیف وسیع دارد.میتواند فقط بصورت خشکی واگزمای مختصر روی گونه ها ویا منتشر وشدید درسرتاسر بدن باشد.بین دوسر این طیف نیز درجات مختلفی ازدرگیری پوست میتواند وجودداشته باشد.اگر بیمار شما مبتلا به نوع شدید و منتشر بیماری است،نگران نباشید برای این موارد نیز درمانهای خاص مثل انواع داروهای خوراکی و یا اشعه درمانی وجودارد. علت بوجودآمدن این بیماری ژنیتیکی است البته عوامل تشدید کننده همانگونه که دربالا گفته شد وجوددارد. تئوریهای دیگری هم وجوددارند.که البته اینها بیشتر از یک فرضیه نبوده وهنوز به اثبات نرسیده اند.مثلاًیک تئوری برمبنای مشاهده شیوع بالاتر این بیماری در کشورهای صنعتی وافرادشهرنشین ،مواجه کمتر با انواع میکروبها وبه اصطلاح عامیانه پاستوریزه بزرگ شدن بچه ها را در بوجودآمدن بیماری دخیل میداند.البته این فقط یک تئوری است وهنوز به اثبات نرسیده است.واین به این معنی نیست که مابهداشت را رعایت نکنیم تا کودکانمان مبتلا به این بیماری نشوند.چون خیلی وقتها این بیماری از دو ماهگی آغاز میشود.یعنی سنی که کودک هنوز امکان مواجهه با محیط بیرون رانداشته است. جهت درمان و تشخیص به متخصص کودکان مراجعه شود.

در آسم دوران کودکی ، ریه ها و مجاری تنفسی هنگام قرار گرفتن در معرض عوامل محرک مانند تنفس گرده یا سرماخوردگی یا سایر عفونت های تنفسی به راحتی ملتهب می شوند. آسم دوران کودکی می تواند علائم روزانه ای را ایجاد کند که با بازی ، ورزش ، مدرسه و خواب اختلال ایجاد می کند. در برخی از کودکان ، آسم بدون مدیریت می تواند باعث حملات خطرناک آسم شود. آسم دوران کودکی یک بیماری متفاوت از آسم در بزرگسالان نیست ، اما کودکان با چالش های منحصر به فردی روبرو هستند. این وضعیت علت اصلی مراجعه به اورژانس ، بستری شدن در بیمارستان و از دست رفتن روزهای مدرسه است. متأسفانه آسم دوران کودکی قابل درمان نیست و علائم آن می تواند تا بزرگسالی نیز ادامه یابد. اما با درمان مناسب ، شما و فرزندتان می توانید علائم را تحت کنترل داشته باشید و از آسیب به ریه های در حال رشد جلوگیری کنید. علائم و نشانه های شایع آسم دوران کودکی عبارتند از: سرفه های مکرر که وقتی کودک شما مبتلا به عفونت ویروسی می شود بدتر می شود ،زمانی رخ می دهد که کودک شما در خواب است یا در اثر ورزش یا هوای سرد تحریک می شود. هنگام نفس کشیدن صدای سوت یا خس خس سینه،تنگی نفس یا گرفتگی قفسه سینه

آسم دوران کودکی همچنین ممکن است باعث موارد زیر شود: مشکل در خواب به دلیل تنگی نفس ، سرفه یا خس خس سینه سرفه یا خس خس سینه که با سرماخوردگی یا آنفلوانزا بدتر می شود بهبود تاخیری یا برونشیت پس از عفونت تنفسی مشکل در تنفس که مانع بازی یا ورزش می شود خستگی ، که می تواند به دلیل کم خوابی باشد علائم و نشانه های آسم در کودکان مختلف متفاوت است و ممکن است با گذشت زمان بدتر یا بهتر شود. ممکن است فرزند شما فقط یک نشانه داشته باشد ،مانند سرفه طولانی مدت یا احتقان قفسه سینه. تشخیص اینکه آیا علائم فرزند شما ناشی از آسم است یا خیر دشوار است. خس خس دوره ای یا طولانی مدت و سایر علائم شبه آسم می تواند ناشی از برونشیت عفونی یا مشکل تنفسی دیگر باشد. علل آسم دوران کودکی به طور کامل درک نشده است. برخی از عواملی که تصور می شود در آن دخیل هستند عبارتند از: تمایل ارثی برای ایجاد حساسیت والدین مبتلا به آسم برخی از انواع عفونت های راه هوایی در سنین پایین قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی ، مانند دود سیگار یا سایر آلودگی های هوا افزایش حساسیت سیستم ایمنی باعث تورم ریه ها و مجاری تنفسی می شود و هنگام قرار گرفتن در معرض عوامل محرک ، مخاط تولید می کند. محرک ها در کودکان مختلف متفاوت است و می تواند شامل موارد زیر باشد: عفونت های ویروسی مانند سرماخوردگی قرار گرفتن در معرض آلاینده های هوا ، مانند دود تنباکو حساسیت به گرد و غبار ، شوره حیوان خانگی ، گرده یا کپک – فعالیت بدنی – تغییرات آب و هوا یا هوای سرد گاهی اوقات ، علائم آسم بدون هیچ محرکی ظاهر می شود. عوامل خطر:عواملی که احتمال ابتلای کودک به آسم را افزایش می دهند عبارتند از: قرار گرفتن در معرض دود تنباکو ، از جمله قبل از تولد واکنش های آلرژیک قبلی ، از جمله واکنش های پوستی ، آلرژی غذایی یا تب یونجه (رینیت آلرژیک) سابقه خانوادگی آسم یا آلرژی زندگی در منطقه ای با آلودگی بالا – چاقی – شرایط تنفسی ، مانند آبریزش مزمن یا گرفتگی بینی (رینیت) ،سینوس های ملتهب (سینوزیت) یا ذات الریه – سوزش سر دل (بیماری ریفلاکس معده یا GERD) – مرد بودن – سیاه پوست بودن – عوارض آسم می تواند تعدادی از عوارض را ایجاد کند ، از جمله: حملات شدید آسم که نیاز به درمان اورژانسی یا مراقبت در بیمارستان دارند کاهش دائمی عملکرد ریه از دست دادن روزهای مدرسه یا عقب افتادن از مدرسه خواب ضعیف و خستگی علائمی که در بازی ، ورزش یا سایر فعالیت ها اختلال ایجاد می کند پیشگیری برنامه ریزی دقیق و اجتناب از عوامل محرک آسم بهترین راه ها برای جلوگیری از حملات آسم است. قرار گرفتن در معرض عوامل محرک آسم را محدود کنید. به کودک خود کمک کنید از عوامل حساسیت زا و محرک هایی که باعث بروز علائم آسم می شوند دوری کند. اجازه ندهید به سیگار کشیدن در اطراف فرزندتان – قرار گرفتن در معرض دود تنباکو در دوران نوزادی یک عامل خطر قوی برای آسم دوران کودکی و همچنین یک عامل شایع حملات آسم است. فرزند خود را تشویق به فعالیت کنید. تا زمانی که آسم کودک شما به خوبی کنترل شود ،فعالیت بدنی منظم می تواند به ریه ها کمک کند تا به طور موثرتری کار کنند. تشخیص آسم دشوار است. پزشک کودک شما علائم و تعداد آنها و سابقه پزشکی فرزند شما را در نظر می گیرد. ممکن است فرزند شما به آزمایش هایی برای رد سایر شرایط و شناسایی محتمل ترین علت علائم نیاز داشته باشد. تعدادی از بیماریهای دوران کودکی می توانند علائمی مشابه علائم ناشی از آسم داشته باشند. برای پیچیده تر شدن موضوع ، این شرایط معمولاً در مورد آسم نیز رخ می دهد. بنابراین پزشک فرزند شما باید تعیین کند که آیا علائم کودک شما ناشی از آسم است، وضعیتی غیر از آسم ، یا هر دو آسم و یک بیماری دیگر. شرایطی که می توانند علائم شبه آسم را ایجاد کنند عبارتند از: رینیت – سینوزیت – ریفلاکس اسید یا بیماری ریفلاکس معده (GERD) ناهنجاری های راه هوایی تنفس ناکارآمد عفونت های دستگاه تنفسی مانند برونشیولیت و ویروس سینسیتیال تنفسی (RSV) موارد زیر آزمایشاتی است که ممکن است فرزند شما به آن احتیاج داشته باشد. آزمایش عملکرد ریه (اسپیرومتری). پزشکان آسم را با همان آزمایشاتی که برای تشخیص این بیماری در بزرگسالان استفاده می شود ، تشخیص می دهند. اسپیرومتری اندازه گیری می کند که کودک شما چقدر هوا می تواند بیرون دهد و چقدر سریع. فرزند شما ممکن است در حالت استراحت، بعداز ورزش و بعد از مصرف داروهای آسم، آزمایش عملکرد ریه را انجام دهد. درمان اولیه بستگی به شدت آسم کودک شما دارد. هدف از درمان آسم کنترل علائم بیماری است، به این معنی که فرزند شما دارای موارد زیر است: حداقل یا بدون علائم – تعداد کمی از آسم یا بدون هیچ گونه محدودیتی در فعالیت های بدنی یا ورزش – حداقل استفاده از استنشاق کننده های تسکین سریع (نجات) مانند آلبوترول درمان آسم شامل پیشگیری از علائم و درمان حمله آسم در حال پیشرفت است. داروی مناسب برای فرزند شما به موارد زیادی بستگی دارد، از جمله سن ، علائم ، محرک های آسم و آنچه به نظر می رسد برای کنترل آسم او بهترین کار را می کند. برای کودکان زیر ۳ سال که علائم خفیف آسم دارند، پزشک ممکن است از روش انتظار و دیدن استفاده کند. این به این دلیل است که اثرات طولانی مدت داروهای آسم بر نوزادان و کودکان خردسال مشخص نیست. با این حال ، اگر یک نوزاد یا کودک نوپا دچار خس خس سینه مکرر یا شدید شود، ممکن است دارویی تجویز شود تا ببیند آیا علائم را بهبود می بخشد یا خیر.

در اصل آلرژی پاسخ ایمنی بدن به ماده ای است که ممکن است از راههای مختلف وارد بدن شود؛ سیستم ایمنی بدن ممکن است از راه تنفس مواد، تزریق، خوردن یا حتی تماس با مواد بخصوصی درگیر شود. سیستم ایمنی بدن به یک آلرژن (ماده ای که سبب برانگیختن پاسخ آلرژیک می شود) واکنش نشان می دهد و با آزاد سازی مقادیری هیستامین و سایر مواد شیمیایی می تواند علائمی مثل احتقان یا گرفتگی بینی و دستگاه تنفسی ،خارش و آبریزش بینی، خارش و درد گلو، اسهال، خارش وآبریزش چشمها، و بثورات خارش دار را روی پوست ایجاد کند.ثابت شده است که وقتی یکی از والدین آلرژی دارد، کودک‌شان حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد و اگر هر دو والد مبتلا به آلرژی باشند، کودک‌شان بین ۶۵ تا ۷۰ درصد به آلرژی مبتلا می شود. پس یکی از علل اولیه آلرژی، وجود این بیماری در خانواده است.بعضی از مواد ذاتا ایجاد آلرژی می‌کنند و ممکن است در کودکی بیشتر خود را نشان دهد. ثابت شده است کودکان ایرانی بیشتر به ۴ نوع ماده‌ غذایی،  آلرژی پیدا می‌کنند که عبارت‌اند از :            شیر گاو و لبنیات ، تخم‌مرغ ، گندم و آجیل آلرژی به این مواد با چه علایمی خودش را نشان می‌دهد؟نفخ‌ های شدید، دردهای شکمی ، وجود رگه‌ های خون در مدفوع، بی‌قراری زیاد، اسهال یا یبوست.حالت آلرژی اغلب وراثتی است، گرچه اعضای خانواده ممکن است نسبت به چیزهای که به آن حساسیت دارند با هم تفاوتهای اساسی داشته باشند. یک کودک ممکن است آسم داشته باشد، در حالیکه دیگری مستعد تب یونجه باشد. تغذیه انحصاری با شیر مادر در شش ماه اول زندگی کودکتان، به کاهش شیوع انواع آلرژی ها در سالهای اولیه زندگی کمک می کندتشخیصآلرژیها مخصوصا در کودکان آسان نیست. برای نمونه بسیاری کودکان حین یک عفونت تنفسی فوقانی دچار خس خس سینه می شوند. این مساله معمولا علامت آلرژی نیست و بیشتر کودکان حالت خس خس سینه حین سرماخوردگی را با افزایش سن نخواهند داشت. در صورتیکه خس خس سینه بیشتر موارد بدون سرماخوردگی ایجاد شود و تا سن سه سالگی باقی بماند، ممکن است پزشک تان از شما بخواهد زمان و چگونگی ایجاد علائم را در کودک یادداشت کنید. آسم معمولا با بررسی تاریخچه سلامت کودک و پاسخ دهی به داروهای متسع کننده برونش تشخیص داده می شود.
آلرژی های شایع مثل آسم، اگزما (حساسیت پوستی) و تب یونجه به آسانی قابل تشخیص هستند. یک فرد ممکن است نسبت به هر چیزی حساسیت داشته باشد- از موی گربه گرفته تا پارچه های پلی استر. زمانی که علائمی وجود دارد اما به راحتی نتوان علتی را برای آن مشخص کرد، ممکن است لازم باشد به پزشک کودکتان مراجعه کنید و او با بررسی علائم یا در صورتی که حساسیت کودکتان شدید باشد می تواند شما را به یک مرکزفوق تخصصی آلرژی ارجاع دهد.
یک راه تشخیص علت آلرژی استفاده از تستهای پوستی خراشی است که بخصوص برای اگزمای تماسی آلرژیک (حساسیت پوستی در اثر تماس با مواد حساسیت زا) مفید است. اما این تستها در کودکان زیر سن ۱۸ ماه قابل اعتماد نیستند. همچنین ممکن است بخواهید با پزشکتان صحبت کنید تا بدانید آیا علائم جدید ایجاد شده است یا علائم قبلی همچنان ادامه دارد. اگر کودکتان در نفس کشیدن مشکل دارد، تند تند نفس می زند، گیج است، نبض سریع دارد یا بدنش رنگ پریده یا سرد شده است سریعا با پزشک کودکتان تماس بگیرید.علائم ممکن است هر زمانی از سال ایجاد شوند. آلرژی به قارچها اغلب در زمستان رخ می دهد و تشخیص آنها از سرما خوردگی ممکن است مشکل باشد. آلرژی های مرتبط باگرده گلها و گیاهان بیشتر در بهار و پاییز شایع هستند. احتقان صبحگاهی که در تمام طول سال ادامه یابد بیشتر نتیجه آلرژی به حشرات ریز موجود در هوا یا حیوانات خانگی است.

در برخی موارد، آلرژی کودکتان از بین خواهد رفت. این امر به وفور در مورد حساسیت و عدم تحمل به شیر گاو رخ می دهد. در شرایط دیگر آلرژی با افزایش سن بدتر می شود. گاهی اوقات نوع دیگری از حساسیت ممکن است در طول زندگی کودک ایجاد شود. درمان :
با وجودی که آنتی هیستامینها و کورتون ها گاهی اوقات برای معالجه آلرژی در شیرخواران و کودکان استفاده می شوند، ساده ترین راه برای از بین بردن بیماری حذف علت است. مواد حساسیت زای بالقوه شامل دود سیگار، بالشتهای حاوی پر، عطر، موی حیوانات خانگی، حشرات ریز موجود در هوا، و پتوهای پشمی هستند. اسباب بازی های کودکتان محیط مناسبی برای جذب گرد و غبار هواست و باید مرتب شسته شوند.
اگر کودکتان به گرده گیاهان موجود در هوا حساسیت دارد، در زمانهای گرده افشانی گلها و روزهای طوفانی، وی را داخل خانه نگهدارید، مرتب او را حمام کنید و از باز کردن پنجره ها در روزهای طوفانی بپرهیزید. اگر اگزما (حساسیت پوستی) وجود داشته باشد، از پزشک خود بپرسید که آیا می توانید از یک کرم مرطوب کننده مناسب که حاوی مواد نرم کننده و مقداری مواد صابون مانند باشد استفاده کنید.گاهی در صورت وخامت آلرژی، کورتونها برای آرام کردن علائم مفید هستند؛ اما توجه داشته باشید که این دسته از داروها را هرگز بدون تجویز پزشک و فقط در موارد معدود استفاده نکنید.
حیوانات خانگی که سبب واکنش آلرژی می شوند باید بیرون نگه داشته شوند یا حداقل در محیط خاصی از خانه محصور شوند. ممکن است لازم باشد برای حیوان خود خانه دیگری پیدا کنید. حتی اگر کودک شما به آن دلبسته شده باشد، سلامت وی مهمتر است.
اتاق کودکتان را تا حد ممکن بدون گرد و غبار نگه دارید. رختخواب، کمد لباسها و قفسه های اسباب بازی ها را بطور مرتب تمیز کنید تا گرد و غبار به حداقل برسد، در واقع خود گرد و غبار نیست که مشکل ساز است بلکه حشرات ریز موجود در هوا سبب حساسیت می شوند. این حشرات از خانواده عنکبوتها هستند و موجوات میکروسکوپی هستند که بر روی لایه های پوست انسان رشد می کنند و سبب تولید مواد حساسیت زا می شوند. در حالیکه از بین بردن کامل گرد و غبار غیرممکن است و باز کردن مکرر دریچه ها ممکن است از این لحاظ کمک کند، راههای دیگری نیز وجود دارد که ممکن است برای از بین بردن حشرات موجود در هوا بکار گیرید. این روشها می تواند شامل موارد زیر باشند:
• قالی ها و فرشها را جمع کنید، بخصوص فرشهای دستباف که با الیاف طبیعی و پرزهای بلند هستند (مانند انواع گبه).
• اگر در خانه شما سطوح چوب طبیعی یا الوارهای جنگلی وجود دارد (مانند پوشش داخلی سقف) بهتر است سطح آنها را با استفاده از پوشش مناسبی بپوشانید.
• همه ملحفه ها و اجزای رختخواب کودک را با آب بسیار داغ بشوئید.
• از یک تکه پارچه مرطوب بجای جاروبرقی استفاده کنید، زیرا بسیاری از جاروبرقی ها گرد و غبار را پس می زنند. البته می توانید جاروبرقی هایی که دارای فیلترهای با شدت بالای جذب ذرات معلق هستند خریداری کنید تا حشرات موجود در هوا و سایر مواد حساسیت زا را به دام اندازید.

حساسیت و عدم تحمل غذایی:

شیرخواران گاهی اوقات به غذاهایی مانند گندم، تخم مرغ، شیر، فرآورده های سویا، آجیل، ماهی و مرکبات حساسیت نشان می دهند. علائم حساسیت واقعی غذایی مثل بثورات پوستی، خس خس سینه، تورم لبها و زبان، معمولا در عرض یک ساعت از صرف غذا ایجاد می شوند. اگر گمان می کنید که کودکتان ممکن است به یک غذای خاص حساسیت داشته باشد، با پزشک کودکتان صحبت کنید، زیرا وی ممکن است کودک را برای بررسی بیشتر و انجام آزمایشات به یک مرکز فوق تخصصی آلرژی ارجاع دهد.
شیر خواران ممکن است دچار عدم تحمل به برخی غذاها شوند،که با آلرژی واقعی تفاوت دارد. علائم عدم تحمل غذایی بیشتر موارد سیستم گوارش را درگیر می کند و می تواند شامل درد شکم، کولیک (دردهای متناوب شکمی)، نفخ شکم، دفع گاز، اسهال و گاهی استفراغ باشد.
اگر حدس می زنید کودکتان ممکن است دچار عدم تحمل غذایی باشد، به متخصص کودکان مراجعه کنید. وی ممکن است کودکتان را بر روی یک رژیم انحصاری قرار دهد، به این معنی که غذاهای مشکوک از رژیم غذایی حذف و سپس به آرامی وارد شوند. این امر کمک می کند به اینکه کدام غذاها سبب بروز مشکل در کودک می شوند.

علائم COVID-19 در کودکان :

درحالی که کودکان و بزرگسالان علائم مشابه COVID-19 را تجربه می کنند ، علائم کودکان خفیف و مانند سرماخوردگی است. بیشتر کودکان طی یک تا دو هفته بهبود می یابند.

علائم احتمالی می تواند شامل موارد زیر باشد :

تب یا لرز

گرفتگی بینی یا آبریزش بینی

سرفه کردن گلودرد تنگی نفس یا دشواری در تنفس خستگی

سردرد

درد عضلانی یا بدن درد

حالت تهوع یا استفراغ

اسهال

تغذیه ضعیف یا اشتهای ضعیف

از بین رفتن چشایی یا بویایی جدید

درد شکم

اگر کودک شما علائم COVID-19 دارد و فکر می کنید ممکن است COVID-19 داشته باشد، با پزشک کودک خود تماس بگیرید. کودک خود را تا آنجا که ممکن است در خانه و دور از دیگران نگه دارید ، مگر اینکه از خدمات پزشکی استفاده کنید.
در صورت امکان ، از فرزندتان بخواهید از اتاق خواب و سرویس بهداشتی جداگانه از اعضای خانواده استفاده کند. توصیه های CDC ، سازمان بهداشت جهانی (WHO) و دولت خود را در مورد اقدامات قرنطینه و انزوا به طور مناسب دنبال کنید. عواملی که برای تصمیم گیری درمورد آزمایش فرزند شما از نظر COVID-19 ممکن است بسته به محل زندگی شما متفاوت باشد. در ایالات متحده ، پزشک تشخیص می دهد که آیا آزمایش های تشخیصی COVID-19 را بر اساس علائم و نشانه های فرزند شما انجام می دهد و همچنین اینکه آیا کودک شما با شخصی که COVID-19 تشخیص داده است ، تماس نزدیک داشته است یا خیر. اگر کودک شما بیشتر در معرض خطر بیماری جدی قرار دارد ، ممکن است پزشک آزمایش را نیز در نظر بگیرد. برای آزمایش COVID-19 ، یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی با استفاده از یک سواب بلند از پشت بینی نمونه می گیرد (سواب نازوفارنکس). سپس نمونه برای آزمایش به آزمایشگاه ارسال می شود. اگر کودک شما بلغم (خلط) دارد ، ممکن است برای آزمایش ارسال شود.